Uitreiking Jozef Van Herck-eremerk

(gouwdag 20 mei 2006 te Geel)

Met ontroering vernamen we dat de kandidaat voor het Jozef Van Herck-eremerk 2006, de heer Paul Arren, intussen overleden is. Langs deze weg willen we aan zijn echtgenote en familie onze oprechte blijken van innige deelneming aanbieden. Het Jozef Van Herck-eremerk wordt aan de overledene dan ook postuum toegekend.

LAUDATIO PAUL ARREN (†)

Karel Van den Bossche, voorzitter Gouw Antwerpen

Heemkunde is een wijdvertakt werkterrein.

Het benaderen van de geschiedenis van een streek en haar bewoners opent talrijke aandachtsvelden wat velerlei onderzoekers toelaat hun persoonlijke belangstellingsgebied, te bewerken

Een specifiek studieonderwerp is “Het Kasteel”, de passie van Paul Arren. Deze in 1941 te Boom geboren heemkundige, actief bestuurslid en archivaris van Heemkring Hobonia te Kapellen-Hoogboom, is de auteur van de boekenreeks : “Van kasteel naar kasteel”.

De geschreven pers kende hem de vermelding “Kasteel-o-loog” toe. Deze term slaat op zijn passionele hobby waaraan hij — reeds gedurende meer dan een kwart eeuw — al zijn vrije ogenblikken spendeerde. Deze niet alledaagse belangstelling ontstond tijdens een bezoek aan het kasteeldomein van Beloeil, het stamslot van de prinselijke familie de Ligne. Gaandeweg werden alle toegankelijke kastelen op het Vlaams en Waals grondgebied opgezocht. Elke informatie met betrekking tot kastelen in het hele land werd verzameld en in een systematisch gerangschikt archief opgeslagen.

In het Kastelenjaar 1972 begon hij artikels te schrijven over kastelen, die in dat jaar uitzonderlijk voor het publiek werden opengesteld. Sindsdien beschreef hij, ononderbroken, maandelijks een kasteel en deze artikels verschenen eerst in een personeelstijdschrift maar werden later eveneens gepubliceerd in talrijke heemkundige werken.

In 1985 verscheen bet eerste deel in de reeks “Van kasteel naar kasteel” en in bet najaar van 2005 werd het elfde deel voorgesteld. De reeks wordt voortreffelijk uitgegeven door Hobonia-Culturele Heemkring Kapellen.
In zijn werken, 477 besproken kastelen, besteedt hij vooral genealogische en heraldische aandacht aan de opeenvolgende eigenaars die elk behandeld kasteel hebben gekend. Lokale legendes — aan sommige kastelen verbonden — evenals talrijke wetenschappelijke feiten en anekdoten op geschiedkundig en toeristisch vlak, maken dat de boeken voor iedereen en vooral voor de heemkundigen interessant zijn.

Dit levenswerk van Paul Arren is de treffende illustratie van wat het gouwbestuur meent de richting te zijn van de gouwwerking in de eenentwintigste eeuw : namelijk de vervlechting van grote en kleine geschiedenis. Kastelen en hun bewoners zijn, veelal, ingeschakeld (geweest) in tijdsstromingen en omstandigheden die het plaatselijke en overstegen en bepaalden. De maatschappelijke functie van bet “verschijnsel” kasteel was en algemeen en lokaal geduid. De auteur van de kastelenboeken heeft dit op zijn beurt geduid.

Paul was uitermate verheugd te vernemen dat hem bet eremerk Deken Jozef Van Herck op deze Gouwdag zou worden uitgereikt.

Hij heeft het zelf niet meer mogen beleven. Hij ontviel ons op 27 april.