In Archennes stond eertijds de beroemde cisterciënserinnenabdij Florival (ook Val Fleuri en Bloemendal genoemd), gesticht in 1218 (sommige bronnen vermelden graaf Werner de Grez als stichter in 1096) en tijdens de Franse Revolutie in1798 opgeheven en openbaarverkocht.

De abdij werd regelmatig betrokken in diverse oorlogen, reeds vanaf het midden van de 14de eeuw, waardoor er telkens ernstige schade aan de diverse gebouwen werd aangericht.

…/…

In 1875 werd er een groot herenhuis opgericht, dat de toepasselijke naam “kasteel van Florival” kreeg. Het werd gebouwd in opdracht van Jean-Auguste Oldenhove, vijfde van negen kinderen van François-Bernard Oldenhove (Aurich, keurvorstendom Hannover, 10 februari 1794 – Archennes, kasteel Florival, 27 februari 1880), en van Marie-Thérèse van Cutsem (Brussel 3 september 1801 — Archennes, kasteel Florival, 27 december 1885). François-Bernard van Oldenhove, Hannoveriaan van geboorte, bekwam — op 17 oktober 1826 — naturalisatie in de Nederlanden en vestigde zich in Antwerpen waar hij rechter bij de handelsrechtbank en konsul van de Verenigde Staten van Mexico werd. Nadien was hij o.a. nog konsul-generaal van Hannover in Brussel. Hij was ridder in de Koninklijke Orde der Hannoveriaanse Welfen (of Guelfen), de naam van een machtig Duits vorstengeslacht waarvan de stamvader, graaf Welf, rond het jaar 825 overleed. …/…

Auguste-Marie-Joseph-Ghislain-Hubert-François-Léon-Philippe-Octave-Charles-Jean-Ferdinand Oldenhove de Guertechin (Archennes 21 oktober 1889— Nethen 13 mei 1955), burgemeester van Archennes; enz., huwde — in Aalst op 19 juli 1911 — met Léonie-Marie-Adelaïde-Hubertine-Joséphine-Cornélie, barones de Béthune (Aalst 8 december 1887 — Nethen 20 juni 1966), tweede van acht kinderen van Léon-Marie-Joseph-Sidonie-Corneille, baron de Béthune (1864-1907), doctor in de rechten; volksvertegenwoordiger; enz., en van Anna-Jeanne-Marie-Joséphine David-Fischbach-Malacord (1864-1920). Het echtpaar Oldenhove de Guertechin-de Béthune zorgde voor elf kinderen :

• — Elisabeth-Marie-Hubertine (° 1912);
• — Philippe-Marie-François (° 1913);
• — Hubert-Anne-Marie (1914-1986), gehuwd met Marguerite-Marie-Joséphine de Cartier d’Yves (1914-1942) en hertrouwd met Christiane

…/…

Lees meer in deel 11 van de reeks “Van Kasteel naar Kasteel” door Paul Arren.

Rond het jaar 1775 stond er op het grondgebied van Esen, langs de baan Diksmuide-Woumen, een bescheiden landhuis, dat door de plaatselijke bevolking “Het Jachtpaviljoen” werd genoemd. Het was eigendom van Petrus-Eugène de Ruysscher, apoteker en eigenaar in Diksmuide (vermeldenswaard is het feit dat de familie de Ruysscher gedurende vijf generaties, van 1680 tot 1850, als apoteker gevestigd was in Diksmuide). Dit gebouw werd iets vóór 1863 afgebroken en op dezelfde plaats werd er, ogenblikkelijk na de afbraak, een rechthoekig kasteel gebouwd door Pierre-Antoine De Ruysscher (10 september 1795 – 6 juli 1863). Dit “Kasteel de Ruysscher” werd in de volksmond verbasterd tot “’t Russisch Kasteel”. Het was een gebouw in bak- en natuursteen van vier… lees verder in deel 11 pagina 63.

Edmond de Ruysscher legateerde zijn kasteeldomein aan Eugène-Henri, ridder Hynderick de Ghelcke, vijfde van zes kinderen van Auguste-Charles-François-Xavier-Marie-Ghislain, ridder (vanaf 15 maart 1829) Hynderick (1817-1883), luitenant bij de kavalerie; schepen van Ieper; majoorkommandant van de burgerwacht te Ieper; enz., en van Ida-Marie-Emilie-Louise-Ghislaine de Ghelcke (1823-1891). Bij K.B. van 18 mei 1910 kregen de toen nog in leven zijnde kinderen van het echtpaar Hynderick-de Ghelcke : Louise-Marie (1849-1927); Marie-Emilie (1855-1926); Eugène-Henri …..

Tijdens Wereldoorlog I werd het kasteeldomein het voorwerp van verwoede gevechten. Het kasteel werd door de Duitsers ingenomen en tot een ware sterkte herschapen. Loopgraven werden aangelegd, die door hoge prikkeldraden beschermd werden, en in de kasteelmuren werden schietgaten aangebracht van waaruit talrijke mitrailleurs dood en vernieling zaaiden. Dagenlang probeerden Belgische en Franse militairen het bolwerk in te nemen, maar moesten zich steeds met zware verliezen terugtrekken. Toen de Geallieerden zich op het nabijgelegen kerkhof van Diksmuide hadden verschanst, werd ….

In 1933 was het Esenkasteel getuige van een vliegtuigramp. Op 28 maart 1933 vertrok de “City of Liverpool” (een Armstrong Whitworth Argosy II van Imperial Airways) vanuit Keulen naar Croydon in Engeland met aan boord drie bemanningsleden en vier passagiers. Er stonden achttien rieten vliegtuigzetels in deze luxueuze, vliegende versie van de Orient Express. Het vliegtuig maakte een tussenlanding op het vliegveld van Haren nabij Tongeren, waar nog acht passagiers instapten, en vertrok uiteindelijk met….

Kasteel Achtendries kan men bewonderen in Oostakker. Oostakker is gekend als bedevaartoord van O.-L.-Vrouw, gesticht door markiezin de Courtebourne, in het park van haar kasteel Slotendries. Dit kasteel werd ca. 1800 in classicistische stijl gebouwd op de plaats waar eertijds het – historisch belangrijke – omwalde “Hof te Sloten” stond.

Na de mirakuleuze genezing van Pieter de Rudder – op 7 april 1875 – verkreeg de plaats grote vermaardheid als het bedevaartoord van O.-L.-Vrouw van Lourdes-Oostakker (het Vlaamse Lourdes !). De Lourdesgrot dateert uit 1873 en de ommegang en speciale toegangsweg werden in 1874 aangelegd. De driebeukige, neogotische O.-L.-Vrouw van Lourdeskerk (1875-1876), naar ontwerp van architekt E. Van Hoecke-Peeters (met aanpassingen door baron Jean de Béthune), werd op 4 juni 1924 verheven tot basiliek. Voor het neogotische interieur ….

…

In 1539 kwamen de Gentenaars in opstand tegen keizer Karel V, maar de keizer viel – op 30 april 1540 – met groot machtsvertoon Gent binnen. De Gentse leiders werden opgepakt en veroordeeld. De Arteveldestad verloor al haar rechten, costuymen, privileges, enz. en alle van Gent afhankelijke gebieden (Aalst, Ninove, het Land van Waas, enz.) werden ontvoogd. Bovendien moesten de Gentenaren onmiddellijk een boete van honderdvijftigduizend florijnen betalen plus een eeuwigdurende jaarlijkse boete van zesduizend florijnen. De keizer liet de Sint-Baafsabdij slopen om er een dwangburcht tegen Gent op te richten. Dat was voor Gent de ….

In 1833 werd het kasteeldomein Achtendries aangekocht door de Gentse koopman Alphonse Morel, zoon van Joseph-Louis Morel (1757-1820) en van Marie-Jeanne-Ignace Stevens. De nieuwe eigenaar was een telg uit een familie die in de 16de eeuw vanuit Rijsel naar Gent trok.

Alphonse-Antoine Morel (Gent 9 september 1795 – Oostakker 21 augustus 1874), voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Gent; enz., huwde – in Gent op 20 april 1829 – met Marie- Thérèse Bosschaerts (Gent 9 december 1807 – aldaar 20 december 1875), dochter van … lees verder in Deel 11 “Van Kasteel naar Kasteel” door Paul Arren

Het echtpaar Schotte-d’Amezaga had één zoon, Charles-Albert, die opvolgde als heer van Archennes.

Charles-Albert-Lamoral Schotte (° Leuven 14 juli 1745), burggraaf van Sint-Winoksbergen; heer van Archennes; enz., huwde – in januari 1765 – met Marie-Anne-Antoinette de Fusco de Mataloni (1748-1768), énige dochter van Pierre-Eugène de Fusco de Mataloni (telg uit een Napolitaanse familie) en van Anne-Philippine van de Berghe de Limminghe.

Een zoon uit de echtverbintenis Schotte-de Fusco de Mataloni, Charles-Alexander-François, baron Schotte (1768-1801), werd de laatste heer van Archennes tijdens het Ancien Régime. Hij huwde in 1791 met Madeleine Roose de Baisy (1772-1823), maar dit huwelijk bleef kinderloos. Baron Charles Schotte speelde al zijn bezittingen door aan zijn echtgenote die, op haar beurt, alles aan haar jongere zus Jeanne legateerde.

…/…

Het kasteeldomein werd van 1879 tot 1892 verhuurd aan Léon, baron de Terwangne (1839-1907), gehuwd met Elisa-Cécile Pinson (1846-1902), die een broer was van  barones Emma de Terwangne. Daarna werd het kasteelgoed verkocht aan Camille-Isabelle Mastraeten (1838-1916), douairière van Isidore Jullien († 1885), die het eigendom op 27 november 1899 verkocht aan Eugène Bauchau, zevende van elf kinderen van Eugène (genoemd Amand)-Joseph-François-Amand Bauchau.

Het kasteel van Archennes, in het centrum en achter de kerk gelegen, is privé- bezit en niet toegankelijk voor bezoekers. Vanop de openbare weg kan men een glimp opvangen van het prachtig bouwwerk. …/…

Lees voor meer details in deel 11 “Van Kasteel naar Kasteel” door Paul Arren.

Het fraaie kasteeltje Hof ter Kruisen staat in Kaprijke, één der oudste gemeenten van Oost-Vlaanderen – reeds vermeld in de negende eeuw – maar vermoedelijk gesticht door de Romeinen, die de plaats “Capriacum” noemden.

Hippoliet-Jan van Peene, arts; Vlaams toneelschrijver; regisseur; enz., werd in Kaprijke geboren op 1 januari 1811. Hij was de dichter van o.a. “De Vlaamsche Leeuw”, in 1847 getoonzet door …. die een neef was van ….. Van Peene († 1864) en Miry waren ook de oprichters van de eerste Vlaamse schouwburg in ons land, nl. de “Minard” in Gent, waar o.a. Romain Deconinck vele jaren op de planken stond en (verdiend !) enorm sukses oogstte.

Vermits Kaprijke sinds 1240 stadsrechten had bezat het ook een stadhuis, dat door de Kaprijkenaren nog steeds zo genoemd wordt en op dit – sinds 28 december 1936 beschermde – bouwwerk in Vlaamse renaissance mag men in Kaprijke best trots zijn. Het werd in 1663 gebouwd, brandde … Het is een prachtig voorbeeld van onze 17de-eeuwse bouwkunst en een echt pareltje in zijn soort !

Reeds in 1296 is er sprake van Willem van Caprike, maar het is niet zeker of hij ook heer van die plaats was. Kaprijke behoorde tot de zgn. “Smalle Steden” van het “Brugsche Vrije”, de grootste kasselrij van Vlaanderen, die onder Filips de Stoute …….

De “Stad, Vrijdom en Heerlijkheid” Kaprijke was vroeger een allodiaal goed dat …. en afstonden aan Elisabeth, natuurlijke dochter van Lodewijk van Nevers en echtgenote van Simon de Mirabelle, ridder; heer van Perwijs, Beveren; enz.

…

Op 22 september 1751 werd het Hof ter Kruisen verkocht aan Anne- Marie Mahuys y Principe (naar de naam van haar moeder), weduwe van Etienne Maelcamp en dochter van Guillaume Mahuys en van Anne- Joseph Principe. Etienne Maelcamp (Gent 8 maart 1667 – aldaar 24 augustus 1728), tweede van drie kinderen van François Maelcamp (1628-1676) en van Jeanne de la Derrière, bekwam – op 14 juli 1736, met terugwerkende kracht tot 1 juli 1720 – postume adelsbevestiging (indien nodig adelsverheffing), voor zichzelf en voor de kinderen die hij bij zijn weduwe Anne-Marie Mahuys y Principe had.

In het huwelijk Maelcamp-Mahuys y Principe, dat in Sevilla, Spanje, werd voltrokken, zagen drie kinderen ….

Lees verder in “deel 11 Van Kasteel naar Kasteel“ door Paul Arren.

De burcht de la Motte stond in Archennes (Eerken of Herken), een gemeente in de provincie Waals-Brabant, aan de Dijle. Archennes, op      7  km van Waver. Van de burcht de la Motte, eertijds de zetel van de middeleeuwse heerlijkheid Archennes, blijven – middenin een weide – nog maar weinig zichtbare, door onkruid overwoekerde, resten over.

Oorspronkelijk hing de heerlijkheid Archennes af van het hertogdom Brabant, maar in de loop van de XIVde eeuw werd ze verheven tot vrij erfgoed. Op het einde van de 13de eeuw blijkt de familie d’Archennes (in mannelijke lijn) uitgestorven te zijn. De heerlijkheid werd toen teruggekocht door Jan I, hertog van Brabant, Limburg, enz., en in 1284 overgedragen aan …. (lees verder in deel 11 pagina 13 Van Kasteel naar Kasteel) door Paul Arren.

In 1537 werd Archennes – zowel het dorp als de burcht de la Motte – grotendeels vernield door rondtrekkende krijgsbenden. In 1542 gebeurde dat opnieuw door troepen aangevoerd door de Gelderse veldheer Maarten van Rossum. In 1578 was het alweer raak en werd de versterkte burcht van Archennes door Engelse troepen volledig vernield en zou niet meer worden heropgebouwd. Men weet dat er in 1600 in Archennes nog zes huizen overeind stonden, alle andere waren platgebrand of grondig vernield.

De familie de Amenzaga (nadien d’Amezaga geschreven), bleef gedurende bijna een eeuw in het bezit van de heerlijkheid Archennes, totdat erfdochter Jeanne-Marie-Françoise d’Amezaga (1708-1787), vrouwe van Archennes, Bossut, Nil-Pierreux, enz., haar bezittingen overdroeg aan haar echtgenoot Charles-Thierry (genoemd Théodore) Schotte (7 augustus 1708 – 3 a…..

Lees verder in “Van Kasteel naar Kasteel deel 11″ door Paul Arren.

Kasteel L’Avouerie bevindt zich in Anthisnes, een dorpje in de Condroz, op 24 km van Hoei en van Luik.  Met de gemeentefusie van 1977 kreeg Anthisnes Hody, Tavier en Villers-aux-Tours toegevoegd.
De naam Anthisnes zou afgeleid zijn van “Anteus”, de benaming van een Romeinse villa, waarvan nog funderingen zouden bestaan in de akkers nabij het centrum.

In het jaar 879 gaf Lodewijk II de Stotteraar (Louis le Bègue), koning van Frankrijk en zoon van Karel de Kale, het goed Anthisnes aan Ebroïn, één zijner getrouwen. Op 19 september 946 schonken Eilbert van Ribemont, graaf van Florennes; enz., en zijn vrouw Hérésinde, belangrijke in “Anthina” (= Anthisnes) gelegen goederen aan het door hen gestichte Benediktijnerklooster van Waulsort. Sindsdien oefende de abdij van Waulsort de herenrechten uit in het dorp.

Vermits de heerlijkheid Anthisnes steeds een kerkelijk goed was geweest, stond zij onder de bescherming van een voogd (avoué) of prokureur, die belast was met de verdediging van het leengoed maar die ook de belastingen en tienden inde, recht moest spreken; enz. De eerste prokureurs van Anthisnes waren de hertogen van Limbourg aan de Vesder.

…

Een eindje verder, aan de overkant van de straatweg, staan de imposante hoevegebouwen. Aan de rechterzijde van die mooie gebouwen uit 1554 en 1683 staat de oude parochiekerk die aan de H. Maximinus was toegewijd. De ruwbouw van deze kerk en vooral de toren zijn nog romaans. Na de onttrekking aan de eredienst werd de kerk verwaarloosd en raakte op het einde van de 19de eeuw in verval. De plaatselijke boer gebruikte de kerk zelfs als …

Een deel van het kasteel werd ingericht als bier- en jenevermuseum met een imposante verzameling glazen, flessen en kruiken, naast voorwerpen die met bottelen, distilleren, enz. te maken hebben. In de gewelfde kelders kan men genieten van een heerlijk plaatselijk biertje “Cervoise” genoemd.

Het dokument, gedateerd 19 september 946, waarin de overdracht van Anthisnes aan de abdij van Waulsort wordt bevestigd, geeft een inventaris van alle goederen die in deze schenking begrepen waren. Er werd ook melding gemaakt van “een brouwerij waar cervoise” gebrouwen werd, wat dus betekent dat dit streekbier al meer dan 1.000 jaar bestaat. Om dit feit te herdenken werd enkele decennia geleden dan ook een “Cervoise du Millénaire” op de markt gebracht.

… lees verder in “deel 11 Van Kasteel naar Kasteel” door Paul Arren. U vindt er ook een gedetailleerde opsomming de verschillende eigenaars en families die verband houden met het kasteel.

Het 35 ha grote kasteeldomein  ten Berghe bevindt zich in Koolkerke, op twee km van Brugge. Het domein is gelegen aan de Dudzeelsesteenweg 313, richting Knokke. Ten Berghe was oorspronkelijk een aparte heerlijkheid die in1350 toebehoorde aan een baron van (of de) Rode(n), telg uit een oud adellijk geslacht, dat lang geleden is uitgestorven.

De familie de Rode(n) verkocht in 1487 de heerlijkheid ten Berghe aan Jacques Despars, de befaamde “chirurgyn”, die Europese bekendheid verwierf als lijfarts, ambassadeur, raadgever; enz. van Filips de Goede, Karel de Stoute en Maximiliaan van Oostenrijk. Filips de Goede (1396-1467), werd – als hertog van Boergondië – opgevolgd door Karel de Stoute (1433- 1477) en die had slechts één dochter, Maria van Boergondië (1457-1482), die het bewind in de erflanden van haar vader overnam. Tijdens een jachtpartij in de bossen van Wijnendale (Torhout) verongelukte de hertogin op 25-jarige leeftijd waarna haar gemaal, Maximiliaan van Oostenrijk (1459-1519), haar opvolgde als regent in de Nederlanden.

De Vlaamse steden kwamen in opstand tegen zijn bestuur, waarna Maximiliaan Brugge bij verrassing wilde inpalmen. Dit plan mislukte en de Bruggelingen namen hem op 5 februari 1488 gevangen. Hij werd in een vergrendelde kamer, bewaakt door 36 man, opgesloten. Na tal van toegevingen aan de Staten-Generaal (o.a. het opgeven van de Franse kroon; de rechten op de schepenambten; de voogdij en de opvoeding van zijn zoon; wegsturing van alle buitenlandse troepen; afstand van zijn regentschap over Vlaanderen en de volledige amnestie van dit graafschap; enz.) werd hij in mei daaropvolgend vrijgelaten. In 1490 werd het kasteel ten Berghe belegerd, zwaar beschadigd en geplunderd door Hollandse huurlingen. De kasteelbezetting werd gedood en in de boomgaard, achteraan de bijgebouwen van ten Berghe, met de voeten omhoog opgehangen. Kenmerkend voor die tijd is wel het feit dat Jacques Despars op dat ogenblik in Aalst onderhandelde met een gezant van keizer Maximiliaan over de stad Brugge. Tijdens die gesprekken gaf Maximiliaan de opdracht om ten Berghe, de woonst van Despars, met de grond gelijk te maken.

Jacques Despars en zijn zoon Jacques II Despars restaureerden het kasteel vóór 1500. De donjon of meestentoren, die onherstelbaar beschadigd was, werd niet meer heropgebouwd. In 1569 kwamen heerlijkheid en kasteeldomein ten Berghe aan Nicolaes Despars.

…

… Omdat de mannelijke leden van de familie Hoobrouck het wapengekletter boven het huwelijk verkozen stierven, of sneuvelden zij – tijdens één van de talrijke veldslagen in die tijd – als vrijgezel. Er was dus een acuut gebrek aan mannelijke opvolgers en hierdoor kwam het niet onaardige familiefortuin (w.o. de baronie en het kasteeldomein van Moregem) aan Charles-Marie de Croeser, via zijn huwelijk met de laatste naamdraagster van dit geslacht.

Lees verder in “Van Kasteel naar Kasteel deel 11″ door Paul Arren.

Metalen en kleuren in de heraldiek :

goud (geel)	zilver (wit)	keel (rood)	azuur (blauw)

 
 

sabel (zwart)	sinopel (groen)	purper

Uit “Van Kasteel naar Kasteel deel 11″ door Paul Arren.

Behandelde kastelen in deel 11: